Συχνές ερωτήσεις
για την ηλιακιακή εκφύλιση της ωχράς

H ωχρά είναι το κεντρικό τμήμα του αμφιβληστροειδή χιτώνα που είναι υπεύθυνη για την κεντρική όραση και μας επιτρέπει να βλέπουμε με μεγάλη ευκρίνεια, έτσι ώστε να αντιλαμβανόμαστε τις λεπτομέρειες της εικόνας.

Η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας είναι η πάθηση του οφθαλμού που σχετίζεται με την ηλικία. Η ακριβής αιτιολογία παραμένει μέχρι σήμερα άγνωστη, ενώ υπολογίζεται ότι πάσχουν παγκοσμίως 25 εκατομμύρια άνθρωποι άνω των 50 ετών. Τα άτομα που πάσχουν από Ηλικιακή Εκφύλιση της Ωχράς συχνά αναπτύσουν θολή όραση και δεν μπορούν να διακρίνουν τα αντικείμενα που βρίσκονται κοντά τους. Καθώς η νόσος εξελίσσεται, αναπτύσσεται ένα σκότωμα στο κέντρο του οπτικού τους πεδίου που μεγαλώνει σε μέγεθος και η τελική φάση της πάθησης σχετίζεται με απώλεια της όρασης. Η Ηλικιακή Εκφύλιση της Ωχράς είναι η πρώτη αιτία τύφλωσης στον δυτικό κόσμο σε άτομα άνω των 50 ετών.

H ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς εμφανίζεται με δύο τύπους:

• την ξηρού τύπου μορφή της νόσου ή ατροφική και
• την υγρού τύπου ή εξιδρωματική ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς

Η ξηρή μορφή είναι η περισσότερο διαδεδομένη (80-90% των περιπτώσεων) και η λιγότερο επικίνδυνη μορφή της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς. Η μορφή αυτή στην αρχή προσβάλλει συνήθως το ένα μάτι, προκαλώντας προοδευτική παραμόρφωση του οπιτκού πεδίου και θάμπωμα της κεντρικής όρασης. Συχνά προσβάλλεται και το άλλο μάτι.

Αν και δεν υπάρχουν φαρμακευτικές ή χειρουργικές θεραπείες γι’ αυτή τη μορφή της εκφύλισης, τα οπτικά βοηθήματα μπορούν να βοηθήσουν τα άτομα αυτά να εκμεταλλευθούν την περιφερική τους όρασης και να διαχειριστούν καλύτερα την καθημερινή τους ζωή. Στα οπτικά βοηθήματα συμπεριλαμβάνονται μεγεθυντικοί φακοί, ειδικοί φακοί που λειτουργούν σαν τηλεσκόπια μινιατούρες που τοποθετούνται πάνω στα γυαλιά, ατομικές συσκευές διαβάσματος και άλλα βοηθήματα που επιτρέπουν στους ασθενείς να βασίζονται περισσότερο στην ακοή τους και λιγότερο στην όραση.

Η υγρή μορφή ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς είναι το 15% του συνόλου των περιστατικών της ηλιακής εκφύλισης της ωχράς είναι όμως υπεύθυνη για το 90% των περιπτώσεων σοβαρής απώλειας της όρασης. Στην υγρή ΗΕΩ μη φυσιολογικά αγγεία αναπτύσσονται πίσω από τον αμφιβληστροειδή, κάτω από την ωχρά κηλίδα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αιμορραγία, σχηματισμό ουλής και μόνιμης βλάβης. Η βλάβη εξελίσσεται ταχύτερα απ’ ότι στην ξηρά μορφή και τείνει να οδηγήσει σε πιο σοβαρή απώλεια κεντρικής όρασης. Αν εντοπιστεί έγκαιρα, θεραπεία για συγκεκριμένες μορφής υγρής ΗΕΩ μπορεί να μειώσει ή καθυστερήσει την απώλεια όρασης.

Σε κάθε περίπτωση που θα σας παρουσιαστεί οποιοδήποτε σύμπτωμα από τα ακόλουθα, θα πρέπει να το αναφέρετε στον οφθαλμίατρό σας:

• Μειωμένη, θολή κεντρική όραση ή λιγότερο ακριβής (μειωμένη οπτική οξύτητα)
• Παραμόρφωση της όρασης (βλέπουμε αντικείμενα κυματιστά ή με καμπύλες)
• Ξεθωριασμένα γράμματα & χρώματα (Απώλεια της Contrast Sensitivity)
• Δυσκολία στο διάβασμα
• Δυσκολία στην αναγνώριση προσώπων
• Κενό ή τυφλό σημείο στη κεντρική όραση (Κεντρικό Σκότωμα)

Η ακριβής αιτιολογία της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς παραμένει μέχρι σήμερα άγνωστη.

Η προχωρημένη ηλικία, αποτελεί, σίγουρα, ένα πολύ σοβαρό παράγοντα κινδύνου αφού το ποσοστό ανάπτυξης της Ηλικιακής Εκφύλισης της Ωχράς αυξάνεται σε άτομα άνω των 65 ετών και κυρίως σε γυναίκες. Ανάμεσα στους παράγοντες κινδύνου για την εκδήλωσης της Ηλικιακής Εκφύλισης της Ωχράς συγκαταλέγονται το κάπνισμα και η έκθεση στις UV ακτίνες του ηλίου. ΄Ατομα που πάσχουν από υπερμετρωπία, υπέρταση, στεφανιαία νόσο ή έχουν υψηλή τιμή χολυστερόλης θεωρούνται ότι σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης της Ηλικιακής Εκφύλισης της Ωχράς. Επίσης, μελέτες έχουν δείξει ότι υπάρχει υψηλότερος κίνδυνος ανάπτυξης της νόσου εάν δεν προσλαμβάνονται από τον οργανισμό αντιοξειδωτικές βιταμίνες C και Ε, ψευδάργυρος και καροτινοειδή που είναι οι κύριες χρωστικές ουσίες της ωχράς.

Παράγοντες όπως κληρονομικοί, διατροφικοί και περιβαλλοντικοί μελετώνται προκειμένου να βρεθούν αιτίες που σχετίζονται με την αιτία και την εξέλιξη της νόσου έτσι ώστε, τελικά, να επιτευχθεί η πρόληψή της.

Οι τακτικές οφθαλμολογικές εξετάσεις είναι η σίγουρη διαδικασία για τη διάγνωση της Ηλικιακής Εκφύλισης της Ωχράς έτσι ώστε να γίνουν βήματα για τη διατήρηση της όρασης και την καθυστέρηση της εξέλιξής της. Ωστόσω, υπάρχει τρόπος να ελέγχετε συμπτώματα στο σπίτι. Ο έλεγχος αυτός γίνεται με μια τετράγωνη σκακιέρα, γνωστή ως Amsler grid. Ζητείστε από τον οφθαλμίατρό σας ένα πλέγμα Amsler προκειμένου να ελέγχετε τακτικά την όρασή σας.

Εξέταση με πίνακα Amsler grid

Οδηγίες για τη χρήση του

1. Φορέστε τα γυαλιά ή τους φακούς που φοράτε συνήθως για διάβασμα.
2. Τοποθετείστε τον πίνακα στο ύψος των ματιών σας, σε χώρο με άπλετο φως, και σε απόσταση ανάγνωσης 30-40 εκατοστά.
3. Σκεπάστε το ένα μάτι με το ένα χέρι και συγκεντρώστε το βλέμμα σας με το άλλο μάτι στην μαύρη κουκίδα που βρίσκεται στο κέντρο της επιφάνειας.
4. Επαναλάβετε την ίδια διαδικασία με το άλλο μάτι.

Αποτέλεσμα:

Εάν βλέπετε τις γραμμές παραμορφωμένες, καμπυλωτές ή μπερδεμένες μεταξύ τους επικοινωνήστε αμέσως με τον γιατρό σας.

Kαθώς δεν υπάρχει θεραπεία για την ΗΕΩ, είναι πιθανόν να μειώσετε τον κίνδυνο ανάπτυξής της παίρνοντας απλά μέτρα προστασίας της υγείας σας.

• Κάνετε τακτικές οφθαλμολογικές εξετάσεις. Έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της ΗΕΩ μπορεί να μειώσει ή να καθυστερήσει την απώλεια κεντρικής όρασης.
• Μην καπνίζετε
• Να έχετε ισορροπημένη διατροφή, που περιλαμβάνει φρούτα και λαχανικά που είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά (π.χ. Βιταμίνη Α,C και Ε).
• Χρησιμοποιείτε γυαλιά ηλίου για να προστατεύσετε τα μάτια σας από υπεριώδη ακτινοβολία
• Συζητήστε για πολυβιταμινούχα σκευάσματα με τον οφθαλμίατρό σας
• Γυμνάζεσθε τακτικά.

Στο ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΘΗΝΩΝ λειτουργεί πλήρως οργανωμένο και εξοπλισμένο τμήμα για τη διάγνωση και θεραπευτική αντιμετώπιση των παθήσεων του Αμφιβληστροειδή.

Εξειδικευμένοι οφθαλμίατροι εφαρμόζουν σύγχρονες μεθόδους θεραπείας για την αντιμετώπιση των περισσοτέρων παθήσεων του αμφιβληστροειδούς:

• Ενδοϋαλοειδικές ενέσεις – Αnti-VEGF
• Φωτοδυναμική Θεραπεία
• ARGON LASER φωτοπηξίας

Οι ενδοϋαλοειδικές ενέσεις είναι μια νέα μέθοδος για τη θεραπεία

– της νεοαγγειακής (υγρής μορφής) Ηλικιακής Εκφύλισης της Ωχράς (AMD)

– της έκπτωσης της όρασης που οφείλεται σε οίδημα της ωχράς κηλίδας διαβητικής αιτιολογίας (DME).

Η θεραπεία των ενδοϋαλοειδικών ενέσεων προσφέρει τη δυνατότητα στους ασθενείς όχι απλώς να διατηρήσουν αλλά και να βελτιώσουν σημαντικά την ποιότητα της όρασής τους. Τα φαρμακευτικά σκευάσματα των ενέσεων χορηγούνται στην υαλοειδική κοιλότητα από έμπειρο οφθαλμίατρο και η διαδικασία πραγματοποιείται υπό άσηπτες συνθήκες.

Στο ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΘΗΝΩΝ λειτουργεί πλήρως οργανωμένο και εξοπλισμένο τμήμα βυθού για τη διάγνωση και θεραπευτική αντιμετώπιση των παθήσεων του Αμφιβληστροειδούς. Αφού εξετασθεί προσεκτικά το ιατρικό ιστορικό του ασθενούς, εξειδικευμένοι οφθαλμίατροι του Κέντρου , εφαρμόζουν υπό άσυπτες συνθήκες τις ενδοϋαλοειδικές ενέσεις σε ασθενείς που πάσχουν από Ηλικιακή Εκφύλιση της Ωχράς και διαβητικό Οίδημα της Ωχράς.

Εκείνο που θα πρέπει να θυμάστε πάντα είναι ότι οι τακτικές οφθαλμολογικές εξετάσεις μπορούν να διαγνώσουν έγκαιρα την Ηλικιακή Εκφύλιση της Ωχράς έτσι ώστε να γίνουν βήματα για τη διατήρηση της όρασής σας και την καθυστέρηση της περαιτέρω απώλειας όρασης. Οι ενδοϋαλοειδικές ενέσεις μπορούν να σας βοηθήσουν να διατηρήσετε ενεργό και ανεξάρτητο τρόπο ζωής.

H φωτοδυναμική θεραπεία είναι μια μέθοδος θεραπείας της Ηλικιακής Εκφύλισης της Ωχράς.

Η Ηλικιακή Εκφύλιση της Ωχράς είναι μία πάθηση που μπορεί να επηρεάσει την κεντρική όραση η οποία είναι απαραίτητη για δραστηριότητες όπως διάβασμα, οδήγηση κ.α. Είναι μια από τις κύριες αιτίες τύφλωσης ενηλίκων στον κόσμο γιαυτό εάν εντοπισθεί έγκαιρα, με την κατάλληλη θεραπεία μπορεί να προληφθεί περαιτέρω απώλεια όρασης.

Στη φωτοδυναμική θεραπεία, ένα φωτοενεργοποιούμενο φάρμακο εγχύεται στο αίμα και οδηγείται έτσι στα μη φυσιολογικά αγγεία του οφθαλμού. Στη συνέχεια με τη βοήθεια ενός μη θερμικού λέιζερ ενεργοποιείται το φάρμακο στο μάτι υποβοηθώντας έτσι τη μείωση κινδύνου για περαιτέρω απώλεια όρασης.

Οδηγίες πριν την εφαρμογή της θεραπείας
Την ημέρα που θα επισκεφθείτε τον οφθαλμίατρό σας για την εφαρμογή της θεραπείας θα πρέπει να λάβετε κάποιες απαραίτητες προφυλάξεις που αφορούν κυρίως την προστασία σας από το δυνατό φως του ήλιου.

Έτσι, την ημέρα αυτή και τις πρώτες δύο ημέρες μετά τη θεραπεία, κατά την έξοδό σας από το σπίτι, θα πρέπει να έχετε:

• Σκούρα γυαλιά ηλίου
• Γάντια
• Πλατύγυρο καπέλο
• Μακρυμάνικο πουκάμισο
• Μακρύ παντελόνι
• Κάλτσες και παπούτσια.

Προφυλάξεις μετά τη θεραπεία
Η φωτοδυναμική θεραπεία προκαλεί στο δέρμα προσωρινή φωτοευαισθησία. Σαν προφύλαξη τις επόμενες δύο ημέρες, πρέπει να αποφύγετε:

• Έντονο ηλιακό φως
• Τεχνητό μαύρισμα
• Λάμπες αλογόνου στο σπίτι και στο γραφείο για διάβασμα
• Ακάλυπτα παράθυρα στο άμεσο ηλιακό φως
• Φώτα υψηλής έντασης (όπως αυτά του οδοντιατρείου, χειρουργείου κ.α.)

Επιπλέον, τα αντιηλιακά δεν είναι αποτελεσματικά στην προστασία από αντιδράσεις φωτοευαισθησίας.

Η εφαρμογή της φωτοδυναμικής θεραπείας στο ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΟ ΑΘΗΝΩΝ

Στο ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΟ ΑΘΗΝΩΝ λειτουργεί πλήρως οργανωμένο και εξοπλισμένο τμήμα βυθού για τη διάγνωση και θεραπευτική αντιμετώπιση των παθήσεων του Αμφιβληστροειδούς. Εξειδικευμένοι οφθαλμίατροι εφαρμόζουν φωτοδυναμική θεραπεία σε ασθενείς που πάσχουν από Ηλικιακή Εκφύλιση της Ωχράς.

Εκείνο που θα πρέπει να θυμάστε πάντα είναι ότι οι τακτικές οφθαλμολογικές εξετάσεις μπορούν να διαγνώσουν έγκαιρα την Ηλικιακή Εκφύλιση της Ωχράς έτσι ώστε να γίνουν βήματα για τη διατήρηση της όρασής σας και την καθυστέρηση της περαιτέρω απώλειας όρασης. Με τη φωτοδυναμική θεραπεία μπορείτε να διατηρήσετε ένα ενεργό και ανεξάρτητο τρόπο ζωής.

To ARGON Laser φωτοπηξίας εφαρμόζεται σε ασθενείς που πάσχουν από διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια ή οίδημα της ωχράς κηλίδας.Υπάρχουν δύο είδη θεραπείας με Laser. Η εστιακή φωτοπηξία και η παναμφιβληστροειδική φωτοπηξία. Η εστιακή φωτοπηξία με laser βρίσκει εφαρμογή στη θεραπεία του διαβητικού οιδήματος της ωχράς κηλίδας. Ασθενής με κλινικά σημαντικό οίδημα της ωχράς έχει περίπου 30% κίνδυνο για μέτρια απώλεια της όρασης. Πριν την εφαρμογή της φωτοπηξίας με laser προηγείται η εξέταση της φλουοραγγειογραφίας όπου με αυτήν ο οφθαλμίατρος εντοπίζει πιθανές αλλοιώσεις των αγγείων του αμφιβληστροειδούς και επεμβαίνει με το laser στα σημεία εκείνα που παρουσιάζουν διαρροή του υγρού στην ωχρά κηλίδα. Η παναμφιβληστροειδή φωτοπηξία με laser εφαρμόζεται σε ασθενείς που πάσχουν από παραγωγική διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια ελαττώνοντας το ερέθισμα που προάγει το σχηματισμό νέων αγγείων.